Wet van tegenwerkende krachten

"De nieuwe Verzuimwet is van essentieel belang om het aantal leerplichtige kinderen dat al dan niet terecht thuiszit, terug te dringen". Dat stelde minister van Bijsterveldt woensdag in de Tweede Kamer en was vandaag op verschillende nieuwssites te lezen.
Kijk, dat is een mooi streven. Uiteindelijk heeft ieder kind het recht op onderwijs. En als een wet dat kan waarborgen dan is dat een goede zaak.
"Ongeveer drieduizend kinderen in Nederland gaan jaarlijks langer dan vier weken niet naar school, terwijl ze eigenlijk wel zouden willen. Deze thuiszitters hebben over het algemeen psychische of gedragsproblemen".

Hé wacht even, psychische of gedragsproblemen hebben we de laatste maanden natuurlijk vaker langs zien komen in discussies over onderwijs. Vaak met een wat negatieve connotatie. Men had het dan over "iets", of over "niet op de stoel kunnen blijven zitten", soms zelfs over "een vlekje". Dan ging het over "de explosieve groei van passend onderwijs" zoals Ton Elias zo mooi blunderend kon vertellen. Dan ging het over kinderen die met hun psychische of gedragsproblemen best wel naar het reguliere onderwijs kunnen wanneer de juffen en meesters een extra cursus hebben gevolgd. Althans volgens de minister en Ton.
De etiketjes ADHD of autisme worden veel te makkelijk uitgedeeld volgens Marja van Bijsterveldt en haar volgers, deze kinderen hebben alleen maar wat meer tucht en regelmaat nodig. "Gewoon" naar school dus, niks geen speciaal onderwijs!

Wat betreft de kinderen waarover het vandaag ging, ligt het wat lastiger. Het gaat namelijk ook om leerlingen met psychische of gedragsproblemen die, volgens zeggen van de minister, terecht thuis zitten. Omdat bijvoorbeeld geen enkele school ze wil opnemen. Omdat deze leerlingen bijvoorbeeld én moeilijk lerend zijn én een gedragsproblematiek kennen. In de wandelgangen worden deze leerlingen ook wel eens zmolk-ers genoemd (zmlk en zmok samengevoegd). En hoe lastig en complex deze leerlingen ook zijn, vindt de minister, ook deze kinderen hebben recht op onderwijs.
Nogmaals, een mooie zaak, een mooi streven.
De minister wil zelfs naast de Verzuimwet ook een zorgplicht bij wet vastleggen, die er voor zorgen zal dat scholen de plicht tot zorg voor deze leerlingen krijgen opgelegd.

Nu is er echter wel een probleem. De wet van tegenwerkende krachten treedt namelijk in werking.

Iedere school die momenteel namelijk al een aantal van deze leerlingen een plekje probeert te geven komt binnenkort in heel grote problemen. En juist onze eigen minister van onderwijs, die zo begaan is met die thuiszittende leerlingen is daar debet aan.
Zo heeft de St. Mattheusschool voor zmlk in Rotterdam sinds een paar jaar op eigen initiatief (dus zonder zorgplicht) een dependance voor juist deze leerlingen.
Zoals gezegd gaat het om leerlingen die én moeilijk leren (een laag IQ) én een zeer zware gedragsproblematiek kennen.
Iedereen met een beetje gezond verstand begrijpt al dat de klassen op deze Afdeling Intensieve Begeleiding geen baat hebben bij veel leerlingen. Ook zet men daar niet een juf of meester alleen voor de groep.
Dat zou namelijk niet alleen onverantwoordelijk maar zelfs levensgevaarlijk zijn. Nee, daar moeten ook mensen uit de specialistische zorg aanwezig zijn en extra assistentie.
En dat de juf of meester dan niet slechts een leuke cursus of een extra vak op de Pabo gehad moet hebben, maar een stevige expertise moet bezitten zullen de meeste mensen ook begrijpen.

Behalve Marja dus. Want wat doet zij? Zij bezuinigt. En niet zo'n beetje ook.
En zeker op scholen die zich richten op kinderen met bijvoorbeeld een mg-status (meervoudig gehandicapt): teveel etiketjes, daar houdt zij niet van.
De gevolgen kunt u natuurlijk wel raden: de afdeling voor zmolk-ers zal gesloten moeten worden. Doorgaan met grotere klassen en met minder personeel is gewoon geen optie.
En daar zal in de toekomst ook geen enkele zorgplicht iets aan kunnen veranderen. Zonder voldoende geld is zorg of onderwijs voor deze kinderen een onmogelijke zaak.

Zolang onze minister nog werkelijk geen idee heeft over welke kinderen ze het nu eigenlijk heeft, is het nu in het reguliere of in het speciale onderwijs, en allerlei regels en wetten invoert, alleen maar gestuurd door haar wil te bezuinigen ongeacht de gevolgen, zal de wet van tegenwerkende krachten in werking treden en wordt de chaos in het onderwijs groter en groter.
Van "passend onderwijs" kunnen we nu al niet spreken, maar wanneer mevrouw van Bijsterveldt klaar is met haar sloopwerken zal "passend onderwijs" verder weg zijn dan ooit. En daarbij zal de groep thuiszitters, waar zij zich nu zo "bezorgd" op richt alleen nog maar groter zijn geworden.
Een verzuimwet of zorgplichtwet zal daar niets aan veranderen. Kaalslag kan immers niet tot groei leiden.

En daar zit 'm nu net de crux: de minister wil beide, kaalslag én groei. Een onmogelijk idee.
Dát zal over een tijd terugkijkend uiteindelijk de hoofdwet van Van Bijsterveldt blijken te zijn geweest, een wet van tegenwerkende krachten, die uiteindelijk alleen maar machteloze puinhopen heeft achter gelaten.