Caritas in onderwijs (De toekomst van passend onderwijs?)

Eergisteren viel ons een tweet op over de Leonardoschool.
Dit blog is een initiatief van een zmlk-school en onze verhalen richten zich daardoor vaak op de leerlingen die een andere leervraag hebben vanwege leermoeilijkheden en/of gedragsmoeilijkheden. Maar de vraag naar echt 'passend onderwijs' komt natuurlijk ook van leerlingen die juist "iets sneller" gaan dan de gemiddelde leerlingen. Voor deze, vaak "hoogbegaafd" genoemde, leerlingen is er sinds 2007 een eigen onderwijsvorm: "Leonardo-onderwijs".
Waar het bij bijvoorbeeld zmlk-onderwijs gaat om leerlingen met een IQ lager dan 55, gaat het bij dit onderwijs vaak om kinderen met een IQ hoger dan 130.
Een wereld van verschil enerzijds dat vraagt om verschillend onderwijs dat bij de respectievelijke leerlingen past.
Anderzijds is er natuurlijk een heel grote overeenkomst: of het IQ nu laag of hoog is, beide leerlingen hebben het recht om zich met en binnen onderwijs zo veel mogelijk te ontplooien zonder begrenzing.
Het is voor de samenleving een plicht om hen dit onderwijs ook te bieden. Voor ons van wijzijnverbijsterd is het buiten kijf dat goed 'passend' onderwijs pas alleen mogelijk is wanneer men daadwerkelijk investeert in onderwijs. Ombuigingen of bezuinigingen, onder het mom van stelselwijzigingen, zullen uiteindelijk slechts tot afbraak leiden van onderwijs dat ieder past.

Terug naar de tweet waarmee we dit bericht begonnen:

Wat is het geval? De Stichting Vrienden Leonardo Onderwijs Gooi en omstreken houdt een kunstveiling ten behoeve van fondsenwerving voor haar Leonardo school De Werf in Huizen (lees hier meer over dit initiatief).
Natuurlijk is het een mooi streven om middels kunst en cultuur de zo noodzakelijke gelden op te brengen voor goed onderwijs dat zich buiten het reguliere onderwijsaanbod bevindt.
Toch willen wij ook een beetje kritisch kijken naar deze vorm van fondsenwerving want het werpt natuurlijk de nodige vragen op.

Wordt dit de toekomst van passend of speciaal onderwijs, vroegen wij ons meteen af toen wij de tweet zagen, omdat de samenleving (bij monde van het huidige kabinet) de idee van 'passend onderwijs' onvoldoende steunt, of in ieder geval te weinig om er in te willen investeren? Zal de visie van echt 'passend onderwijs' dan in de toekomst alleen haalbaar zijn middels collecte en caritatieve veilingen?
En, vroegen wij ons af, zal dan het onderwijs voor de een dan niet meer passend worden dan voor de ander?
We hoeven er immers geen doekjes om te winden dat het bovengenoemde initiatief plaats heeft in een welvarende regio, waar men meer in staat zal zijn ruimschoots de benodigde gelden op te brengen. Iets wat voor bijvoorbeeld een zmlk-school in een grootstedelijke omgeving, met veelal leerlingen met een minder draagkrachtige achtergrond, heel wat moeilijker zal zijn.
Kortom, als dit een teken aan de wand zou zijn over wat ons met betrekking tot 'passend onderwijs' wellicht te wachten staat, dan hebben wij voldoende stof tot nadenken.

Natuurlijk wensen wij de Stichting Vrienden Leonardo Onderwijs Gooi en omstreken heel veel succes met dit initiatief, dat juist de aandacht geeft aan twee zaken die met de huidige gedoogcoalitie op een schopstoel lijken te zitten: cultuur en onderwijs.
Wij hopen dat de kunstveiling voldoende middelen zal bieden voor gepast onderwijs dat aan alle kinderen op de Leonardoschool grenzeloze mogelijkheden zal bieden om zich te ontplooien.

Wij hopen echter ook dat juist door dit initiatief de samenleving zal opschrikken en zal inzien dat goed en passend onderwijs uiteindelijk niet afhankelijk zou moeten zijn van vormen van caritas, liefdadigheid, hoe goed bedoeld ook.
Optimaal 'passend onderwijs' (en in dit kader ook cultuur) is uiteindelijk niets meer of minder dan de beschaving die onze samenleving zou moeten kenmerken.