Rendabiliteit (Nieuwe bezuinigingen in de zorg)

Rendabiliteit of rentabiliteit is een veelgebruikt economisch begrip. Wanneer bepaalde handel leidt tot winst (waarmee dan weer aandeelhouders tevreden gesteld kunnen worden) dan is er sprake van een rendabele bedrijfsvoering. Zaken die juist leiden tot verlies van investeringen worden vaak ook zo snel mogelijk afgestoten.
Voor iedere ondernemer is het dus zaak om zijn of haar producten dus zo kien mogelijk uit te kiezen en in de markt te zetten tegen zo laag mogelijke kosten.
Omdat economie eigenlijk een wetenschap als sociologie of psychologie is waarbij de menselijke drijfveren, normen en waarden en emoties worden beschouwd, in deze dus gericht op markt en handel, is ook het begrip rendabiliteit te koppelen aan een psychische duiding of zelfs ethiek.
Natuurlijk is een winst- en verliesrekening makkelijk op te stellen, maar uiteindelijk gaat het dan altijd om de vraag in hoeverre winst voldoende is. Tegenwoordig breekt de beursonrust al uit wanneer de winst van een bedrijf minder is dan de winst van het jaar daarvoor. Daar zijn natuurlijk allemaal leuke redenen voor te verzinnen, maar het staat ver af van het huishoudboekje, waarbij je iedere keer weer blij bent om meer te verdienen dan je uitgeeft.

We weten nu wanneer een onderneming rendabel genoemd kan worden, maar dan komt toch ook de vraag op of je ook een rendabiliteit kan toeschrijven aan de ondernemer zelf, of, laten we eens gek doen, aan een mens in het algemeen.
Is er met betrekking tot een mens eenzelfde winst- en verliesrekening te maken?

De afgelopen jaren zijn er steeds meer geluiden te horen van mensen, die er van uitgaan dat dit niet alleen kan, maar ook dat het wenselijk is.
Zo heeft Geert Wilders lange tijd met nadruk gevraagd om zo'n winst- en verliesrekening van allochtonen in Nederland. Op die wijze wilde hij aantonen dat we de meeste allochtonen beter kwijt dan rijk zijn. Gewoon, door kosten en baten tegen elkaar weg te strepen. Als zo'n onderzoek mogelijk is ten aanzien van immigranten, dan geldt dat natuurlijk voor iedere Nederlander.
Wij van wijzijnverbijsterd zijn niet helemaal op de hoogte van de werkwijzen van het Centraal Bureau van Statistiek, maar wij kunnen ons wel wat variabelen voorstellen die gehanteerd worden bij zo'n onderzoek: belasting, consumptiepatronen, uitkeringen en natuurlijk ook kosten voor onderwijs en zorg.
Zet wat zaken cijfermatig onder elkaar en je kunt vaststellen of de aanwezigheid van iemand rendabel is, winst oplevert of juist verlies.

Nu zal het bovenstaande sommige lezers wat cynisch in de oren klinken en dat is het natuurlijk ook. Nog pijnlijker is het echter dat het er steeds meer op lijkt dat ons eerste neoliberale kabinet Rutte I een soortgelijk cynische kijk op mensen heeft.
Wanneer we namelijk kijken naar de maatregelen die deze gedoogcoalitie plus (PVVD, CDA en SGP) voorstaat om de economische crisis, die door banken en beurshandelaren is veroorzaakt, te keren, blijkt al gauw dat ook Mark cum suis rendabiliteit hoog in het vaandel hebben.
Niet de veroorzakers van de crisis worden door fikse regelgeving en bezuinigingen beperkt, zij kunnen gewoon op eenzelfde voet verder omdat zij een belangrijke schakel zijn in het rendabiliteitsspel waarin we met zijn allen vezelig zijn geraakt in ons maatschappelijk streven naar steeds grotere opbrengsten en hogere winsten.
Nee, de maatregelen van Mark, Maxime en Geert treffen juist diegenen, die in de ogen van deze regering te weinig opleveren en teveel kosten met zich mee brengen. En diegenen worden niet één keer, maar twee en soms zelfs drie keer zwaar getroffen.
In een eerste golf heeft de zittende neoliberale garde zware en onverantwoorde bezuinigingen doorgevoerd op het gebied van onderwijs (bezuinigingen op speciaal onderwijs), werk (sociale werkplaatsen) en uitkering (Wajong).
Helaas was dit blijkbaar nog te onvoldoende om te kunnen spreken van een zo rendabel mogelijk beleid ten aanzien van mensen met een beperking of met een speciale onderwijs of zorgbehoefte.

Daarom volgt nu, tevens omdat er wat "tegenvallers" zijn met betrekking tot de schatkist, een tweede golf: forse kortingen op de WTCG (Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten) en het PGB, het persoonsgebonden budget (lees hier de berichtgeving hierover van de CG-Raad).
Vooral het korten op het PGB zal ook grote gevolgen hebben op veel leerlingen met een beperking.
En indirect ook op het ('passend') onderwijs.

Leerlingen hebben al te maken met een uitholling van de mogelijkheden op het gebied van onderwijs (speciaal onderwijs en het zogenoemde "rugzakje"), maar krijgen nu ook te maken met een enorme teruggang in zorg.
Zo zijn er leerlingen die bijvoorbeeld een speciale zorgbehoefte hebben die door het PGB (die alleen ingezet wordt voor zorg) opgevangen kon worden, zodat ze toch de mogelijkheid hadden om onderwijs te volgen, waarbij bijvoorbeeld aangepast materiaal bekostigd kon worden met behulp van de "rugzak" (die alleen ingezet wordt voor onderwijszaken). Denk bijvoorbeeld aan leerlingen die begeleiding nodig hebben op het gebied van persoonlijke redzaamheid (hulp bij eten, toilet gaan) vanwege een beperking of die speciale hulpmiddelen nodig hebben (rolstoel, etc.), zonder welke ze niet binnen een onderwijssituatie kunnen functioneren.

Het beeld wordt duidelijk: terwijl het kabinet de mond vol heeft over burgers die verantwoording moeten dragen voor hun eigen leven, ontneemt het tegelijkertijd de mensen met een handicap en de chronisch zieken iedere mogelijkheid om een eigen verantwoordelijk leven op te bouwen (onderwijs) en/of zich zelfstandig te handhaven door werk en of uitkering. Voor Mark en de zijnen, die ooit riepen dat de zwaksten nooit de rekening voorgelegd zouden krijgen voor de crisis, is een "fatsoenlijke ondergrens" voor het bestaan van deze mensen meer dan voldoende. Welke ondergrens hangt bij deze regering geheel in het luchtledige.

Zo wordt deze groep de boksbal van onze neoliberale vrinden die keer op keer manieren vinden om nog harder te meppen.
Waarom? Omdat deze gedoogcoalitie plus slechts denkt en regeert in cijfers (waarmee dan ook nog eens naar behoefte mee gegoocheld blijkt te worden).
Haar begrippenkader bestaat niet uit ethische termen als rechtvaardigheid, solidariteit en medemenselijkheid, maar slechts uit economische begrippen als opbrengst, winst , verlies en rendabiliteit.
Het "moreel" systeem dat Rutte en companen hierbij hanteren lijkt sterk op dat van een van de grondleggers van het extreem neoliberale gedachtengoed in de Verenigde Staten, Ayn Rand. Deze, in Europa nagenoeg onbekende, maar in de VS door rechts-radicalen bewierookte filosofe zag namelijk alleen het puur rationeel egoïsme als leidend voor een samenleving.
Altruïsme was haar een gruwel.

Zover lijken Mark, Maxime, Geert, Kees en hun slippendragers nog niet te gaan, maar met de laatste bezuinigingen lijkt hun moreel failliet ernstig dichtbij. En schrijven we de rendabiliteit van de Nederlandse samenleving dus voorlopig in het rood: een maatschappij die op deze wijze met de meest zwakke medemensen omgaat, kan niet anders dan alleen nog maar verliezen.